Për ata që janë përfshirë në misionin arsimor të shkollave katolike
Vatikan, 22 maj 2023
“Departamenti për Kulturë dhe Arsim”
“Departamenti për Institutet e Jetës së Përkushtuar dhe Shoqëritë e Jetës Apostolike”
Më 22 maj 2023, “Departamenti për Kulturë dhe Arsim” dhe “Departamenti për Institutet e Jetës
Së Përkushtuar dhe Shoqëritë e Jetës Apostolike” kanë ftuar disa protagonistë të rrjetit mbarëbotëror të shkollave katolike në Vatikan, në mënyrë që të mund të tregonin potencialin dhe sfidat e misionit edukativ drejtpërfdrejtë nga ata që cdo ditë nga afër japin një kontribut, në këtë moment të historisë, i përshkruar nga Papa Françesku jo si një “epokë ndryshimi, por ndryshimi i epokës”.
Përse ftesa në këtë kohë dëgjimi nuk iu erdhi vetëm nga Dikasteri kushtuar Kulturës dhe edukimit, por edhe nga Dikasteri që merret me jetën ekushtuar? Sepse një pjesë shumë e madhe e
240,000 shkollave katolike që e bëjnë Kishën një nga protagonistet në edukimin e detyrueshmë dhe atë të mesëm të lartë në botë drejtohet nga Institutet e Jetës së kushtuar dhe Shoqëritë e Jetës Apostolike. Nisma e bërë bashkërisht nga dy dikasteret nuk ishte vetëm strategjike, por synonte mbi të gjitha të nderonte atë që rekomandohej nga Kushtetuta Apostolike Praedicate Evangelium që fton “dëgjimin e ndërsjellë”, ku “secili ka diçka për të mësuar” (n. 4). Në këtë rast, si organe të Selisë së Shenjtë në shërbim të Atit të Shenjtë, mësuam nga ata që punojnë në vijën e parë në edukim; përveç kësaj, secili nga dy Dikasteritë mësoi nga tjetri. Në fakt, dy sy shohin më mirë se një dhe dy veshë dëgjojnë më mirë se një.
Ne dëshirojmë të falënderojmë të gjithë ata që po i kushtojnë vitet më të mira të jetës së tyre këtij misioni të rëndësishëm edukimi në të cilin janë thirrur. Faleminderit mësuesve dhe të gjithë stafit administrative e të shërbimit që përbëjnë komunitetin edukativ global, fije me ngjyra të ndryshme të endura në një pëlhurë të vetme. Faleminderit të gjithëve:
Familjeve që, duke shfrytëzuar aftësinë formuese të bashkësisë së krishterë, rrisin djemtë dhe vajzat e tyre në një marrëveshje edukative me shkollat katolike. Falë Ipeshkvinjve, Dioqezave të mbarë botës, Institutit të Jeta e Shenjtëruar dhe Shoqëritë e Jetës Apostolike të cilat investojnë energji të dukshme njerëzore dhe burime financiare për mirëmbajtjen e shkollave të vjetra dhe ngritjen e shkollave të reja. Parë nga lart, veprimet e këtyre aktorëve – secili me prekjen dhe karizmën e vet – përbëjnë një koreografi madhështore, duke uruar që askush të mos jetë i përjashtuar nga vallja e jetës.
Natyrisht, vështirësi serioze dolën edhe në takimin e majit të kaluar. Disa bashkojnë gjithë botën,
të tjerat rëndojnë disa kontekste: pandemisë së fundit ende po i ndjehen efektet e saj, kriza ekonomike globalisht, rënia e lindjeve, varfëria e rëndë, pabarazia e padrejtë e aksesit në ushqim, ujë, shëndetësi, arsim, informacion, kulturë dhe internet. Kësaj i shtohet, të paktën në disa vende, mungesa e njohjes në ligj e barazisë ekonomike të shkollave jo-shtetërore.
Përveç kësaj, disa dioqeza në mbarë botën, Institutet e Jetës së Përkushtuar dhe Shoqëritë e Jetës Apostolike po përjetojnë një rënie të ndjeshme të thirrjeve dhe, të paktën në botën perëndimore, besimin te Zoti mbetet fort të margjinalizuar nga jeta publike dhe, pra nga jeta e burrave dhe grave të kohës sonë. Kjo shifër sigurisht që ka efekte praktike komplekse që çojnë edhe në mbylljen apo tjetërsimin e disa shkollave, me një humbje të madhe të “personaliteti” në sistemin shkollor. Në fakt, aty ku shuhet një shkollë dioqezane apo rregulltare, fshihen nga ambienti edukativ gjurmët e historisë të asaj Kishe lokale unike me një karizëm të patjetërsueshëm të familjes rregulltare që e pat themeluar. Kur asistohet në mbylljen e dhimbshme të një shkolle shuhet një vend që identifikon dhe ruan një pjesë shprese.
Në fund, u vu re se rrethanat, mundësitë dhe çështjet e paprecedentë bëjnë, në disa raste të vështirë, shprehjen e identitetit të krishterë katolik në një mënyrë dialoguese, por të qëndrueshme dhe të fortë.
Situata mund të jetë e frikshme, edhe për shkak të shpejtësisë së efekteve të tyre. Megjithatë, le të kujtojmë se nga situata të frikshme – siç është kaosi para Krijimit (Zan 1,2) – Hyji përfton veprat e tij më të habitshme. Leximi i disa të dhënave që përshkruajnë realitetin rrezikon të pengojë shpresën; megjithatë ajo që në shikim të parë bllokon guximin, në fakt mund të jetë si “blloku fillestar”, një “bllok fillestar” që favorizon një nisje të re, përpara. Për shembull, konteksti kompleks në të cilin jemi thirrur të punojmë si shkolla Katolik mund të favorizojnë një gatishmëri më të madhe për t’u bërë një “kor”, siç ka bërë së fundmi Ati i Shenjtë duke iu drejtuar institucioneve Akademike Papnore të Romës (Audienca e 25 shkurtit 2023). Për fat të keq, ndonjëherë Shkollat katolike funksionojnë në të njëjtin territor si soliste, jo që të pasurojnë të gjithë korin falë timbrit të tyre të veçantë, por si zëra jashtë korit, të izoluar, pa kontekst; në disa raste edhe në konkurrencë të hapur mes tyre.
Është e nevojshme dhe urgjente që Institutet e ndryshme të Jetës së Përkushtuar dhe Shoqëritë e Jetës Apostolike të bashkohen për t’u angazhuar në arsim; Të bëjnë “kor” Ipeshkvinjtë, famullitarët, gjithë baritorja dioqeziane me pasurinë e karizmave edukative të garantuar nga shkollat që i përkasin Institutve të jetës së Kushtuar, dhe jetës Apostolike. Është thelbësore që Priftërinjtë, rregulltarët, rregulltaret dhe laikë të formojnë një kor dhe që këtyre të fundit t’u garantohet mundësia e për t’i bërë jehonë zërit edukativ të një Dioqeze dhe madje timbrit të veçantë të një karizme rregulltare. Ne lidhje me këtë ju nxisim të vini në lëvizje nisma, qoftë edhe të natyrës eksperimentale, të gjalla me imagjinatë dhe kreativitet, të afta për bashkëdarje dhe horizont për të ardhmen, të saktë në diagnoza por edhe vizionare. Frika nga rreziqet të mos e fikin guximin; në fakt kriza nuk është momenti për të futur kokën në rërë, por për të parë yjet, si Abrahami (Zanafilla 15:5). Në rreshtat e fundit të kësaj letre duam të këmbëngulim në shprehjen “Duhet”. Po, të gjithë duhet të “bëjmë më me vendosmëri kor”. Dhe e bëjmë të sigurt në potencialin dhe bukurinë e misionit edukativ, një “e drejtë e patjetërsueshme” e cila promovon dinjitetin e personit njerëzor (Gravissimum Educationis 1).
Si Organizma-dikastere të thirruar për të ndihmuar Atin e Shenjtë, në kryerjen e shërbesës së Tij Petrine, dëshirojmë para së gjithash t’ju inkurajojmë. Ndaj edhe do t’ju drejtohemi në mënyra të vjetra dhe të reja për t’ju dëgjuar, duke ndjekur një rrugë të përbashkët, në mënyrë që realiteti të merret në konsideratë urgjente e të mund të piqen nga trupi i Kishës zgjidhje edhe në kontekste jo të favorshme. Shpirti i Krishtit ndriçon shqisat tona, duke i bërë ato të afta për të dalluar, imagjinuar dhe të guximshme për të rrezikuar.
Vatikan, 22 maj 2023
